આયુર્વેદ અનુસાર તપકીર ખૂબ સારી વનસ્પતિ છે. તપકીરમાં ઘણા ઔષધીય ગુણધર્મો છે જે શરીરને ખૂબ ફાયદો કરે છે. માથાનો દુખાવો, ખંજવાળ, ઝાડા અને લોહિયાળ બવાસીર જેવા રોગોમાં તપકીરના ઉપયોગથી લાભ થાય છે. આ સિવાય પેશાબની બિમારી અને ઘાવમાં પણ તપકીરના ઔષધીય ગુણથી લાભ મેળવી શકો છો.
તપકીરના ઔષધીય ગુણધર્મો મરડો, શારીરિક નબળાઇ, વધુ પડતો પરસેવો જેવી સમસ્યાઓમાં સારવાર પૂરી પડે છે. આ સાથે પિત્તથી થતાં રોગો, બળતરા, આંખોના રોગોમાં પણ તપકીર ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. તપકીરનો છોડ લગભગ 90-180 સે.મી. ઉંચો અને સીધો હોય છે. આ છોડ માંસલ છે અને ઘણા વર્ષો સુધી જીવંત રહે છે. તેના પાંદડા લંબગોળ છે.
પાંદડા લાંબા અને આછા લીલા કલરના હોય છે. તેના ફૂલો સફેદ રંગના ગુચ્છોમાં છે. તપકીરના છોડમાં ફૂલો સપ્ટેમ્બરથી ફેબ્રુઆરી દરમિયાન થાય છે. હવે અમે તમને જણાવીશું કે એરોરોટનું સેવન કરવા તમને કયા કયા લાભો થાય શકે છે. 1-2 ગ્રામ તપકીર પાવડરમાં 200 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળવું. તેમાં 250 મિલી દૂધ અને 50 ગ્રામ ખાંડ ઉમેરી ફરી ઉકાળવું. ઉકળતા દૂધ બાકી રહે ત્યારે ગેસ બંધ કરો.
આ ઉકાળો પીવાથી માથાના દુખાવામાં રાહત મળે છે. તપકીરનો ઉપયોગ ખંજવાળમાં ફાયદાકારક છે. તપકીરના બારીક પાવડરને ગુલાબજળમાં મિક્સ કરી ખંજવાળ વાળા ભાગ પર લગાવો. તે ખંજવાળનો રોગ મટાડે છે. 1 ચમચી તપકીરના પાવડરમાં બે ચમચી દૂધ મિક્સ કરો. તેને 500 મિલી પાણીથી ઉકાળો. 250 મિલીલીટર દૂધ અને થોડી ખાંડ નાખી ફરી ઉકાળો. અડધું પાણી બળી ગયા પછી તેને ઠંડુ કરો અને 125 મિલિગ્રામ જાયફળ પાવડર મિક્સ કરો. તેનું સેવન કરવાથી ઝાડામાં રાહત મળે છે.
1-2 ગ્રામ તપકીર પાવડરમાં 200 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળવું. તેમાં 250 મિલી દૂધ અને 50 ગ્રામ ખાંડ ઉમેરીને ફરી ઉકાળવું. જ્યારે દૂધ ફક્ત બાકી રહે ત્યારે આ ઉકાળો પીવો. તે લોહિયાળ બવાસીરમાં રાહત પૂરી પાડે છે. પેશાબમાં રોગો જેવા કે પેશાબમાં બળતરા કે તૂટક તૂટક પેશાબના કિસ્સામાં તપકીરનો ઉપયોગ ફાયદાકારક છે.
1-2 ગ્રામ તપકીર પાવડરમાં 200 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળીને તેને ઠંડુ કરો. તેમાં ખાંડ મિક્સ કરીને પીવાથી પેશાબમાં બળતરા ઓછી થાય છે અને તૂટક તૂટક પેશાબની સમસ્યામાં રાહત મળે છે. ઘામાં પણ તપકીર ફાયદો કરે છે. પાણીમાં તપકીર ઓગળીને તેને ગરમ કરો. તેને ઘા પર લેપની જેમ લગાવો. આ લેપ ઘા અને ગંધનાશક ઘાને મટાડવામાં મદદ કરે છે.
તપકીરના બારીક પાવડરને ગુલાબજળમાં મિક્સ કરી ચહેરા પર લગાવો. તે ચહેરાના ખીલ અને ફોલ્લી મટાડે છે. 1 ચમચી તપકીરના પાવડરમાં બે ચમચી દૂધ મિક્સ કરો. તેને 500 મિલી પાણીથી ઉકાળો. 250 મિલીલીટર દૂધ અને થોડી ખાંડ નાખી ફરી ઉકાળો. જ્યારે અડધું પાણી બળી જાય ત્યારે તેને ઉતારી લો અને ઠંડુ થવા દો. તેમાં 125 મિલિગ્રામ જાયફળ પાવડર મિક્ષ કરીને લેવાથી મરડામાં ફાયદો થાય છે.
1-2 ગ્રામ તપકીર પાવડરમાં 200 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળવું. તેમાં 250 મિલી દૂધ અને 50 ગ્રામ ખાંડ ઉમેરીને ફરી ઉકાળવું. ફક્ત દૂધ રહે ત્યારે ગરમ દૂધ જ પીવો. તે પિત્તના રોગો અને શરીરની બળતરામાં રાહત આપે છે. 1-2 ગ્રામ તપકીરનો પાવડર મધ સાથે લો. તે શારીરિક નબળાઇ દૂર કરે છે. તેનું સેવન કરવાથી શરીર સ્વસ્થ બને છે.
જો કોઈ બીમારીને કારણે દર્દીને વધારે પરસેવો થાય છે તો તપકીરનો ઉપયોગ કરવાથી ફાયદો થશે. તપકીરનો પાવડર લો. આ પાવડરથી માલિશ કરો. તે ફાયદાકારક છે. 1-2 ગ્રામ તપકીર પાવડરમાં 200 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળવું. તેમાં 250 મિલી દૂધ અને 50 ગ્રામ ખાંડ ઉમેરીને ફરી ઉકાળવું. દૂધ ત્યારે જ પીવો જ્યારે નવશેકું થાય. આંખોના રોગોમાં તે ફાયદાકારક છે.
1 ચમચી તપકીર પાવડરમાં બે ચમચી દૂધ મિક્સ કરો, અને 500 મિલી પાણી ઉમેરીને ઉકાળો. આ પછી 250 મિલી દૂધ અને થોડી ખાંડ ઉમેરો અને ફરીથી ઉકાળો. જ્યારે બળીને અડધું પાણી રહે ત્યારે ઠંડુ કરીને 125 મિલિગ્રામ જાયફળ પાવડર મિક્સ કરીને લેવાથી અપચો જેવા પેટના રોગોમાં ફાયદો થાય છે.