મરડા ના લક્ષણો જોઈએ તો કઈક આ મુજબ ના હોય છે. પેટમાં થોડી થોડી વારે આકળી આવ્યા રાખે આંતરડા અંદરથી ગોતવતા હોય એવું લાગ્યા કરે, થોડી થોડી વારે સંડાસ જવું પડે એવું લાગે, પણ ખૂબ થોડો મળ નીકળે મળમાં વધારે પડતી ચીકાશ હોય, પેટમાં નાખો એટલે ફરી પેટમાં અમળાટ શરૂ થઈ જાય, જાણે આખું પેટ ખાલી થતું જ નથી એવું લાગે. ઘણા લોકો મરડા અને જાડા ને એક જ રોગ સાંજે છે, જો કે જાડા અને મરડો એ બે અલગ રોગો છે.
જુલાબમાં પાણી જેવો પાતળો મળ નીકળે છે. જેવું પાણી પીઓ કે થોડી જ મિનિટોમાં એ પાણી પણ નીકળી જાય. પેટ આખું ખાલી થઈ જાય તો પણ ઝાડા અટકે નહીં.પોષણ ન મળતું હોવાથી વજન ઘટે છે, મોંમાં ચાંદા પડે છે અને શરીરમાં કળતર થવા લાગે છે. ખોરાક ખાધા પછી તરત પેટમાં દુખે છે. ખોરાક જઠર અને આંતરડાંમાંથી જસ્ટ પસાર થઈને પચ્યા વિના જ નીકળી જતો હોવાથી જરૂરી પોષક તત્વો નથી મળતાં.
તેથી, જો તમને જુલાબ હોય તો તેને મટાડવાની દવા તમારા રસોડા માં જ છુપાયેલી છે, જે તમને સારી રીતે કોઈ પણ જાત ની આડ અસર વિના રાહત આપી શકશે. આ રોગનો ઉપચાર જણાવું એ પહેલાં તેનાથી બચવાના ઉપાય જણાવું એ વધારે યોગ્ય ગણાશે. આ માટે સૌથી પેલા તો આપણે આપણાં ખોરાક વિશે સભાન-સાવધાન રહેવું જોઈએ.
તમે કેવો ખોરાક ખાવ છો અને કેવું પ્રવાહી પીવો છો , તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણકે વાસી ખોરાક બેક્ટેરિયાના મુખ્ય વાહકો છે જે આંતરડા ની પ્રોસેસ પર ગંભીર નુકશાન કરી શકે છે અને ઝાડાનું કારણ બની શકે છે.આગળ ના દિવસ નો કે આગળ ના ટંક નો રાખી મૂકેલો વાસી ખોરાક નો ઉપયોગ કરવો નહીં. તાજો સુપાચ્ય ખોરાક જ લેવો. પાણી ઉકાળીને ઠંડું કરેલું જ પીવું.
મરડો મટાડવાના ઉપાય:
બે થી ત્રણ ચમચી એરંડિયા તેલમાં પા ચમચી સૂંઠ મિશ્ર કરી સવારે અને રાત્રે આપવું. ચાર-પાંચ દિવસ મળમાં ચીકાશ બંધ થતા તેનો ઉપયોગ કરવો નહીં. મરડો નવો કે જૂનો, આયુર્વેદીય ઔષધો તેના ઉપચારમાં લાંબા ગાળે વધારે સારું પરિણામ આપશે. વત્સકાદિ ક્વાથ- ચારથી છ ચમચી સવારે, બપોરે અને રાત્રે પીવું. પેટની આંકડી-ચૂંક અને મળપ્રવૃત્તિના વેગ ઘટે એટલે તે બંધ કરવો. કુટજારિષ્ટ- ચારથી પાંચ ચમચી સવારે, બપોરે અને રાત્રે એમ દિવસમાં ત્રણ વખત મરડો મટી ગયા પછી પણ એકાદ મહિનો પીવો.
બિલ્વવાદિ ચૂર્ણ અડધી થી એક ચમચી જેટલું સવારે, બપોરે અને સાંજે મરડો મટી જાય ત્યાં સુધી જ લેવું. આહાર એટલે કે પરેજી વાયુ પિત્તાદિ દોષને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રયોજવો. આ બધી વસ્તુ ઓ તમને નજીક ની આયુર્વેદિક સ્ટોર માંથી મળી રહેએપલ સીડર સરકો તેના સમૃદ્ધ એન્ટીબાયોટીક ગુણધર્મો માટે જાણીતું છે. તેમાં પેક્ટીન નામના એક મહત્વના ઘટકનો સમાવેશ થાય છે જે અંતઃસ્ત્રાવી અંતઃસ્ત્રાવીઓ પ્રત્યે ઉદાસીન અસર પૂરો પાડવા માટે મદદ કરે છે. તમારે જે બધું બનાવવું તે ખોરાકમાં સફરજન સીડર સરકોની કેટલીક ટીપાં ઉમેરીને રસોઈ કરતી વખતે આ મદદ કરે છે.
તીખાં, તળેલાં, વાસી, આહારદ્રવ્યો, ડુંગળી, અથાણાં, પાપડ જેવી વસ્તુઓ ખાવી નહીં. દહી એક તંદુરસ્ત પ્રોબાયોટીક્સ તરીકે ઓળખાય છે. અતિસાર સહિત આંતરડા માં લાગેલ ચેપ ને લગતા કોઈ પણ રોગ માં દરરોજ એક વાટકો દહી ખાવું ખૂબ હિતાવહ છે. જ્યારે તમે ઝાડાથી પીડાતા હોવ ત્યારે તમારા શરીર માંથીઘણું પ્રવાહી ઓછું થઈ જાય છે. તેના લીધે શરીર માં નબળાઈ આવે છે અને પાણી નું પ્રમાણ ઘટી જાય છે. પાણી સાથે, નાળિયેર પાણી પીવાથી પણ મદદ મળે છે, કારણ કે આ એક શ્રેષ્ઠ જાણીતા પ્રાકૃતિક ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સ છે જે શરીરને હાઇડ્રેટ્સ આપે છે.
મેથી ના બીજ માં મક્કિલેજ નામનું એક મહત્વનું સંયોજન રહેલું છે . આ સંયોજન ખતરનાક બેક્ટેરિયાથી શરીરનું રક્ષણ કરવામાં મદદ કરે છે જે ઝાડાનું કારણ બની શકે છે. તમારા નિયમિત ખોરાકમાં મેથીના બીજ ઉમેરીને અથવા મેથીનાં 2-3 ચમચી લેતા, એક ગ્લાસ પાણીમાં રાતોરાત અથવા 7-8 કલાક માટે સૂકવી, અને પછી પાણી પીવું મદદ કરે છે. આ અસરકારક રીતે મરડા ની સારવાર માં મદદ કરે છે.
મધ શ્રેષ્ઠ કુદરતી ઘટકો પૈકીનું એક છે જે ઝડપથી ઝાડાને સારવારમાં મદદ કરે છે. ગરમ પાણીના ગ્લાસમાં ત્રણ થી ચાર ચમચી મધ લો અને પછી જ્યારે તમે ઝાડાથી પીડાતા હોય ત્યારે પીવો. તે મરડા થી ઝડપી રાહત આપવા માટે મદદ કરે છે.
જયારે તમે ઝાડાથી પીડાતા હોવ ત્યારે કેળાં શ્રેષ્ઠ ફળો માંથી એક છે. પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમમાં સમૃદ્ધ, બનાનાનો વપરાશ ઝાડાથી ઝડપી રાહત આપવામાં મદદ કરે છે. પણ જાડા માં કેળાં નો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવો નહીં. નારંગી ની છાલ પણ મરડો મટાડવામાં વપરાય છે. આ છાલ ના ટુકડા કરી ને તેને પાણી માં ગરમ કરી ઉકાળો. ત્યાર બાદ આ ઊકાળા ને ગાળી ને ઠંડુ પાડવા દ્યો. તેમાં સ્વાદ માટે એક બે ચમચી મધ નાખો. અને પીવો.
ઘણા કિસ્સા ઓ માં મરડો અપચો દ્વારા થાય છે. તેથી આવા કિસ્સાઓમાં, આદુ ઝડપી રાહત આપવા માં મદદ કરે છે. આદું તેમ રહેલા કારક્યુમઇન નામના તત્વ માટે જાણીતું છે.જઠર માર્ગ ને ઉત્તેજિત કરવા માં અને પાચન માર્ગ માટે આદું ખૂબ ગુણકારી છે. સૂકા આદુ પાવડરનો થોડોક ખારા મીઠા સાથેનો ઉપયોગ કરીને ઝાડાથી ઝડપી રાહત આપવામાં મદદ મળે છે.