આમલીનું નામ સાંભળતા જ લોકોના મોઢામાં પાણી આવે છે. સિવાય ઘણી જગ્યાએ આમલીને દવા તરીકે પણ વપરાય છે. આમલીની સાથે, તેના કાળા અને ચળકતા બીજમાં પણ ઘણા ઔષધીય ગુણધર્મો મળી આવે છે, તે વિવિધ શારીરિક સમસ્યાઓ પર હકારાત્મક અસરો બતાવી શકે છે. આંબલી ના બીજ ને આંબલીયા પણ કહે છે.
તેમાં કોઈ શંકા નથી કે આમલીનાં બીજમાં ઘણા ઔષધીય ગુણધર્મો છે. આમલીનાં બીજનાં ફાયદાઓ સમજાવતા પહેલા, આપણે એક વાત સ્પષ્ટ કરી દઈએ કે આખી આમલીનાં બીજ ઉપયોગ માટે યોગ્ય નથી. આમલીના દાણામાં બાહ્ય પડ સખત હોય છે. આ કારણોસર, પ્રોસેસ્ડ આમલીના બીજનો ઉપયોગ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે. નીચે આપેલા લેખમાં, આમલીના બીજના ફાયદા નીચે મુજબ છે:
આમલીના બીજ કેલ્શિયમ અને ખનિજથી ભરપૂર છે. તેથી તે હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે અને સાંધાની સમસ્યાઓ પણ દૂર કરે છે. એક ઉંમર પછી, સ્ત્રીઓના શરીરમાં કેલ્શિયમ ઓછું થવાનું શરૂ થાય છે. જેના કારણે હાડકા નબળા થવા માંડે છે. પરંતુ મહિલાઓની આ સમસ્યા પણ આમલીના બીજથી દૂર થઈ શકે છે.
આમલીના બીજને દવા તરીકે વાપરવાથી ઝાડાની સમસ્યા દૂર થાય છે. એક સંશોધનમાંથી જાણવા મળ્યું છે કે આમલીનાં બીજમાંથી કાઠવામાં આવેલાં ઝાયલોગ્લુકન નામના ઘટકનો સમાવેશ થાય છે. સંશોધનમાંથી જાણવા મળ્યું છે કે આ અર્કનો ઉપયોગ તીવ્ર અતિસારની સમસ્યાને અમુક અંશે સુધારવામાં પણ મદદરૂપ થાય છે.
બેક્ટેરિયાના કારણે અનેક રોગોનું જોખમ વધે છે. તેનાથી બચવા માટે આમલી ફાયદાકારક બની શકે છે. હા, આમલી નાં બીજમાં ટેનીન નામનું તત્વ જોવા મળે છે. આ તત્વ બેક્ટેરિયાને વધતા અટકાવવામાં મદદ કરે છે. જો તમે તમારા શરીરને સુંદર અને સુડોળ બનાવવા માંગો છો, તો દરરોજ આમલીના બીજનું સેવન કરવું જોઈએ. તમને તેની અસર થોડા જ દિવસોમાં દેખાશે.
ત્વચા પર કોઈપણ પ્રકારની ઈજા અથવા ઘા બળતરાની સમસ્યા પેદા કરી શકે છે. આમલીના બીજનો ઉપયોગ બળતરાની આ સમસ્યાને ઓછી કરવામાં ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. ખરેખર, આમલીના બીજમાં બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો છે. તેમાં મળેલી આ ગુણધર્મો બળતરાની સમસ્યાને ઘટાડવા માટે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
મોટાભાગની સ્ત્રીઓને પીઠના દુખાવાની સમસ્યા હોય છે અને આ સમસ્યા તેમની ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ખૂબ વધી જાય છે આ સમસ્યાને દૂર કરવા માટે, આમલીનાં બીજમાંથી બનાવેલ પાવડર એક અસરકારક દવા છે. પીઠના દુખાવાની આ શ્રેષ્ઠ દવા છે. આ સાથે વજન ઘટાડવામાં પણ આમલીના બીજનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
અડધો કિલો આમલીના બીજ લઈ તેના બે ભાગ કરી દેવા. આ બીજને ત્રણ દિવસ સુધી પાણીમાં પલાળી રાખવા. ત્યારબાદ તેના છોતરા કાઢી લેવા અને સફેદ બીજને ખલમાં પીસી લેવા. તેમાં અડધો કિલો સાકર પીસીને મિક્સ કરવી. ત્યારબાદ આ મિશ્રણને કાંચની એક બરણીમાં ભરી લો. હવે તેને સવાર સાંજ અડધી ચમચી દૂધ સાથે લો. આ શીઘ્રસ્લખન જેવા રોગ દૂર કરી યૌન શક્તિને વધારશે.
આમલીના બીજ હૃદય માટે ફાયદાકારક છે. ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કેમિકલ ટેકનોલોજીના એક સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું કે આમલીનાં બીજમાં ઘણાં પોષક તત્ત્વો અને ગુણધર્મો હોય છે, જે હૃદય માટે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. તેમાંથી એક લિનોલીક એસિડ છે. લિનોલીક એસિડ હૃદય રોગોને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે
પેટમાં અલ્સરની સમસ્યા પીડાદાયક છે. આમલીના બીજનો ઉપયોગ આ સમસ્યામાં ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. એક સંશોધન મુજબ, આમલીનાં બીજમાં પ્રોપિઓનિડિન, એપિક્ટીન અને પોલિમરીક ટેનીન નામના પોલિફેનોલિક સંયોજનો હોય છે. આ બધા સંયોજનો અલ્સર સામે કામ કરે છે. આ ઉપરાંત, આમલીનાં બીજમાંથી મેળવેલ ટેનીન પણ અલ્સર ના વિકાસને રોકવામાં મદદરૂપ થાય છે .
બ્લડ શુગરનું સ્તર વધવાથી ડાયાબિટીઝ થઈ શકે છે . આમલીના બીજનો ઉપયોગ આ રોગને નિયંત્રણમાં રાખવામાં મદદરૂપ થાય છે. આ વિષય પર એનસીબીઆઈની વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત એક સંશોધન મુજબ, આંબલીયા ના અર્કમાં એન્ટી બાયબેટોજેનિક ગુણધર્મો છે. આ ગુણધર્મો લોહીમાં હાજર ખાંડનું સ્તર ઘટાડવામાં ફાયદાકારક હોવાનું જાણવા મળ્યું છે
આખની સુરક્ષા અને આરોગ્ય માટે આમલીનાં બીજનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ કારણ છે કે આમલીનાં બીજમાં ઔષધીય ગુણ હોય છે. તમે આમલીના બીજનો રસ કાઢો અને તમારી આંખોને નર આર્દ્રતા રાખવા આંખના ડ્રોપ તરીકે ઉપયોગ કરો . તે આંખના ચેપને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. આમલીનાં બીજમાં પોલિસેકેરાઈડ હોય છે જે આંખને સુરક્ષિત કરવામાં મદદ કરે છે.