માનવ શરીરમાં પોષક તત્ત્વોનો અભાવ ગંભીર સમસ્યાઓ પેદા કરી શકે છે. તે જ સમયે, ઘણા બધા પોષક તત્વો કેપ્સિકમમાં જોવા મળે છે, જે વિવિધ પ્રકારની આરોગ્ય સમસ્યાઓ દૂર રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. કેપ્સિકમ વિટામિન થી ભરપૂર છે. વિવિધ ઔષધીય ગુણધર્મો વાળા કેપ્સિકમ એ ઘણા રોગો માટે અસરકારક સારવાર છે.
કેપ્સિકમ કેન્સરનું જોખમ ઘટાડે છે કારણ કે તેમાં બળતરા વિરોધી પોષક તત્વો અને એન્ટીઓકિસડન્ટ હોય છે. તેના વપરાશને લીધે શરીરમાં કેન્સરના કોષોનો વિકાસ થતો નથી. નિષ્ણાંતોના મતે દરરોજ કેપ્સિકમ નું સેવન કરવાથી કેન્સર જેવા જોખમી રોગનું જોખમ ઓછું થાય છે.
કેપ્સિકમ માં વિટામિન સી હોય છે. આથી આ વાઈટ સેલને ઈન્ફેકશન થી લડવા ઉત્તેજિત કરે છે. આથી ઈમ્યુન સિસ્ટમ મજબૂત રાખે છે. સાથે કેપ્સિકમ શ્વાસ સંબંધી સમસ્યા જેમ કે ફેફસાંના ઈંફેકશન, અસ્થમા વગેરેથી બચાવ કરે છે. કેપ્સિકમ શરીરમાં રક્ત-શુગરનું સ્તર ઘટાડવા માટે ઇન્સ્યુલિન ઉત્પાદનને સક્ષમ કરે છે. આનો અર્થ એ થાય કે ટાઈપ 2 પ્રકારની ડાયાબિટીઝને રોકવામાં કેપ્સિકમ ખૂબ કાર્યક્ષમ છે. ખાસ કરીને લીલા કેપ્સિકમમાં વિપુલ પ્રમાણમાં લાભો રહેલા છે.
કેપ્સિકમ ગેસ્ટિક રસના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપે છે, ભૂખમાં સુધારો કરે છે, ટ્રાઇગ્લાઇસેરાઇડ ના સ્તર ને અને કોલેસ્ટરોલને ઘટાડે છે, ચયાપચય વધે છે, રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરે છે અને સાઇનસ, શરદી અને ગળાના દુખાવાનો પ્રતિકાર વધારે છે. તે વજન ઘટાડવામાં, બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં અને એથ્લેટિક પ્રભાવને વધારવામાં પણ મદદ કરે છે.
કેપ્સિકમ ત્વચા માટે ફાયદાકારક પણ હોઈ શકે છે. તેમાં કેપ્સેસીન નામનું તત્વ હોય છે, જે ત્વચા માટે વપરાયેલી અનેક ક્રીમમાં વપરાય છે. તે ત્વચાને કડક બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે. ત્વચા સંબંધિત વિવિધ પ્રકારની સમસ્યાઓ સામે પણ રક્ષણ આપી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કેપ્સિકમના પ્રતિરોધક ગુણધર્મોને કારણે સંધિવાથી થતી પીડાને દૂર કરે છે.
કેપ્સિકમમાં રહેલું કેપ્સાસીન નામનું તત્વ હૃદય માટે પણ ફાયદાકારક થાય છે. એનસીબીઆઈ વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત એક સંશોધન મુજબ, કેપ્સેસિન ધરાવતા કેપ્સિકમના સેવનથી ચયાપચય (મેટાબોલિક પ્રવૃત્તિ) માં સુધારો થઈ શકે છે. ઉપરાંત, કેપ્સેસિન મેદસ્વીપણું અને હૃદય રોગ ના જોખમને ઘટાડી શકે છે .
એનિમિયા એ એવી સ્થિતિ છે કે જેમાં શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં તંદુરસ્ત લાલ રક્તકણો (આરબીસી) રચતાં નથી. લાલ રક્તકણોનું કાર્ય શરીરના તમામ અવયવોમાં ઓક્સિજન વહન કરવાનું છે. તે જ સમયે, શરીરમાં આયર્નની અછતને કારણે, આ લાલ રક્તકણોની રચના થઈ શકતી નથી અને એનિમિયાની સમસ્યા જન્મે છે.
કેપ્સિકમમાં આયર્નનો થોડો જથ્થો મળી આવે છે, જે એનિમિયાથી બચાવે છે . ઉપરાંત, વિટામિન-સી પણ કેપ્સિકમ માં જોવા મળે છે . વિટામિન-સી શરીરમાં આયર્ન ગ્રહણ કરવામાં મદદ કરી શકે છે તેથી જ એનિમિયા જેવી સ્થિતિથી બચવા માટે કેપ્સિકમ ખાવાથી ફાયદો થાય છે.
કેપ્સિકમનું સેવન ત્વચાને સાફ અને સલામત રાખવામાં મદદ કરે છે. તે ચહેરા પરના પિમ્પલ્સને રોકે છે. કેપ્સિકમમાં વિટામિન એ હોય છે, જે આંખો માટે સારું છે અને આંખોના રોગોને રોકવામાં મદદ કરે છે. કેપ્સિકમ ખાવાથી ચરબી બર્ન કરી શકો છો અને વજન ઓછું થશે. આ સાથે તમારું પાચન પણ સુધરશે.
વાળના વિકાસ માં કેપ્સિકમ ખૂબ મદદગાર છે. તે વાળ ખરતા અટકાવે છે અને વાળ જાળવવામાં મદદ કરે છે. જે લોકો વજન ઓછું કરવા માંગે છે તેમના માટે કેપ્સિકમ મદદરૂપ થઈ શકે છે. કેપ્સિકમમાં ખૂબ ઓછી કેલરી હોય છે, જેના કારણે વજન વધવાની સંભાવના ઘણી હદ સુધી ઓછી થાય છે. કેપ્સિકમ ચયાપચયમાં સુધારો કરે છે, જે તમને સ્થૂળતા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
જો કોઈને સંધિવાની સમસ્યા હોય તો તેને દરરોજ કેપ્સિકમનો ઉપયોગ કરવાથી રાહત મળે છે. કેપ્સિકમના ગુણધર્મો જલન વિરોધી હોવાથી તે બળતરામા રાહત આપે છે. લાલ કેપ્સિકમ હાડકાના દુખાવા મા રાહત આપે છે અને સોજો પણ ઓછો કરે છે. કોઈ વ્યક્તિ કોઇ જાતની બીમારી કે અન્ય સમસ્યા હોય તો તેના માટે પણ કેપ્સિકમ ખુબ લાભદાયક માનવામાં આવે છે.